Steven Paul Jobs (24/2/1955 – 5/10/2011)
O Steve Jobs ήταν μια από τις πιο γνωστές προσωπικότητες στον χώρο της νέας τεχνολογίας. Ήταν ο ένας από του δύο συνιδρυτές της Apple και πρώην πρόεδρος της Pixar (μέχρις ότου εξαγοράστηκε από τη Disney, στης οποίας το Διοικητικό Συμβούλιο διατηρούσε θέση και της οποίας ήταν ο μεγαλύτερος μέτοχος). Ήταν από τους πρώτους που συνέλαβαν την ιδέα του οικιακού προσωπικού υπολογιστή. Πέρα από τα θετικά του στοιχεία, ανάμεσα στα αρνητικά του συγκαταλέγεται το γεγονός ότι ως εργοδότης ήταν πολύ σκληρός και αδιαφορούσε για το αν χρησιμοποιείται ακόμη και παιδική εργασσία για την συναρμολόγηση των μηχανημάτων της Apple.
Γιατί πέφτουν οι μετοχές της Apple όταν αρρωσταίνει ο Steve Jobs;
Κυριακή, 18 Ιανουαρίου 2009 04:00
Του
Θανάση Τσακίρη
O 54χρονος Steve Jobs παίρνει αναρρωτική άδεια ως το καλοκαίρι. “So what;” θα με ρωτήσετε. Εδώ Αρίωνες χάνονται, 1.000 είναι οι νεκροί και 5.000 οι τραυματίες στη Γάζα από τη ναζιστική πολεμική επιχείρηση του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων κι εμείς θα κάτσουμε να σκάσουμε για την υγεία ενός γιάπη;
Μόνο που δεν πρόκειται περί αυτού. Το θέμα είναι ότι… πέφτουν οι μετοχές της εταιρείας ηλεκτρονικών υπολογιστών Apple, της οποίας ο Jobs είναι Γενικός Διευθυντής! Την περασμένη εβδομάδα ο ίδιος δήλωσε πως ακολουθούσε θεραπεία για την ανεπάρκεια μιας ορμόνης που του μπλοκάρει βασικές πρωτεΐνες από το σώμα του. Όμως, η κατάσταση είναι πιο σύνθετη απ΄ όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί, σύμφωνα με το e-mail που έστειλε ο ίδιος στο προσωπικό της επιχείρησης. Μόλις έγινε γνωστή η επιστολή και ανακοινώθηκε η αναρρωτική άδεια η τιμή της μετοχής έπεσε κατά 7%. Οι φήμες είχαν κυκλοφορήσει αρκετό καιρό πριν και σιγά-σιγά η μετοχή διολίσθαινε. Η «αγορά» βοούσε περί του ζητήματος και οι κριτικές που ασκήθηκαν αφορούσαν τη μυστικοπάθεια και την παραπλάνηση των επενδυτών και του κοινού με αποτέλεσμα η διοίκηση της εταιρείας να εγκαλείται για κακοδιαχείριση. Κατά την απουσία του στη θέση του Jobs θα καθίσει ο γενικός διευθυντής εργασιών της εταιρείας Tim Cook. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η αγορά θα προεξοφλήσει τη μη επιστροφή του Jobs στην εταιρεία κι έτσι η τιμή της μετοχής θα κατρακυλήσει άλλα 10-15 δολάρια.
Έτσι τίθεται εν αμφιβόλω η συνέχιση της επιτυχημένης με τα καπιταλιστικά κριτήρια εταιρείας στους ίδιους δρόμους και ρυθμούς που χάραξε ο Jobs, ο οποίος θεωρείται «χαρισματικός».
Ο Μαξ Βέμπερ είχε διακρίνει σε τρία είδη «ηγεσίας»: παραδοσιακή, χαρισματική και ορθολογική-γραφειοκρατική. Η «χαρισματική» ηγεσία εμφανίζεται, ως επί το πλείστον, σε φάσης γενικευμένης κρίσης και αλλαγής εποχής. Μετά την μεταβατική περίοδο αυτή επιτυχημένη θεωρείται η οργάνωση εκείνη η οποία θα έχει εντάξει το «χαρισματικό» ηγέτη στην καθημερινή της λειτουργία και θα την έχει καταστήσει «ορθολογική-γραφειοκρατική» με νόμιμες και σταθερές διαδικασίες αλλαγής διοίκησης και ηγετικής ομάδας. Η περίπτωση που μας απασχολεί είναι εταιρεία-ηγέτης του κλάδου της και οφείλει πάρα πολλά στην ύπαρξη χαρισματικών κομπιουτεράδων όπως ο Jobs, ο οποίος ήταν ένας από τους ιδρυτές της Apple, και ήταν ο πρώτος που, στις αρχές της δεκαετίας το ’80, διέβλεψε την εμπορευσιμότητα της ιδέας του προσωπικού υπολογιστή που ο χρήστης χειρίζεται με το γνωστό μας «ποντίκι». Στο μεταξύ – μετά τη σύγκρουση για τον προσανατολισμό της Apple στο εσωτερικό του ΔΣ της εταιρείας που είχε ως συνέπεια την παραίτησή του – ο Jobs είχε ιδρύσει την εταιρεία ανάπτυξης πλατφορμών Υ/Η NeXT, που ειδικεύτηκε στις αγορές της ανώτατης εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων. Επίσης, το 1986 εξαγόρασε την Μονάδα δημιουργίας γραφικών Η/Υ της Lucasfilm Ltd και δημιούργησε την εταιρεία Pixar Animation Studios, στην οποία διετέλεσε Γενικός Διευθυντής ως την εξαγορά της από την Walt Disney, της οποίας είναι ο μεγαλύτερος ατομικός μέτοχος και μέλος του ΔΣ της. Ο Jobs ξαναγύρισε στην Apple όταν η τελευταία εξαγόρασε τη NeXT.
Αυτή η «χαρισματικότητα» και η επιχειρηματική διαδρομή του Jobs συνέβαλε τα μέγιστα στη συντήρηση και ενίσχυση του μύθου του ιδιότροπου ατομικιστή επιχειρηματία της Silicon Valley και, κατ΄ επέκταση, του ευφυούς καπιταλιστή ηγέτη. Το πρόβλημα της Apple είναι τώρα αν θα καταφέρει να περάσει από το πρότυπο του «χαρισματικού ηγέτη» στο πρότυπο της συλλογικής «ορθολογικής» ηγεσίας. Το πρόβλημα το δικό μας είναι να αντιτάξουμε με πειστικό τρόπο το εναλλακτικό μοντέλο για το σοσιαλισμό στις σημερινές συνθήκες του καπιταλισμού της γνώσης.
Homo Politicus 